۲۱ تير ماه، روز بدون نايلكس

انتشار در۲۲ تیر ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۴۴ ق.ظ سرویس:مطلب شما بدون دیدگاه 12 بازدید

۲۱ تير ماه، روز بدون نايلكس

عاليه سادات رفعت حقيقي*: پلاستيك يكي از عمده ترين آلاينده هاي محيط زيست و بهترين مصنوعات بشري محسوب مي گردد  كه هم اكنون به معضل بزرگي براي محيط زيست تبديل شده است. تجزیه یک کیسه پلاستیکی در طبیعت بین صد تا هزار سال طول می‌کشد. روز جهانی بدون نایلکس برابر با بیست و یکم تیر شاید بهانه‌ای برای مشارکت به منظور کاهش هر چه بیشتر تولید و مصرف کیسه‌های پلاستیکی باشد.

به منظور فرهنگ سازی و ارتقاء سطح دانش شهروندان در زمینه مضرات استفاده از کیسه‌های نایلونی، ۲۱ تیر ماه از سوی طرفداران محیط زیست روز بدون نایلکس نامگذاری شده است.

پلاستيك يكي از عمده ترين آلاينده محيط زيست و بهترين مصنوعات بشري محسوب مي گردد  كه هم اكنون به معضل بزرگي براي محيط زيست تبديل شده است. به جرات مي‌توان گفت كه گسترش مصرف هيچ محصولي به اندازه پلاستيك محيط زيست و آينده زندگي بشر را به خطر نينداخته است.

پلاستیک با ماندگاري بيش از ۳۰۰ سال یک ماده تجزیه ناپذیر محسوب می شود که به راحتی با وزش باد جابجا شده وقادراست آلودگی ناشی از مراکزدفن زباله را تا کیلومترها منتقل نمایند.

با مصرف نکردن یک کیسه پلاستیکی در هفته درهر خانواده ایرانی می توان ازمصرف حدود ۸۱۶ میلیون کیسه پلاستیکی درسال جلوگیري نمود.

بنابراین انجام اقدامات مفید متناسب،با فرهنگ خرید و مصرف شهروندان و استفاده کنندگان حقیقی به منظور کنترل، ساماندهی، کاهش و در نهایت جایگزینی مواد مناسب براي حفظ محیط زیست شهري و بهداشت شهروندان و نسل هاي آینده ضروري و الزامی است.

بلايي به نام پلاستيك
دنیای امروزمان به تسخیر پلاستیک ها درآمده است؛ از نایلکس های پلاستیکی خرید روزانه گرفته تا کامپیوترها، کیسه سرم های دارویی، ظروف غذایی یکبار مصرف، پوشش بسیاری از وسایل برقی همه و همه از پلاستیک ساخته شده است. حضور پررنگ پلاستیک که زندگی را از جهاتی ساده تر کرده اما تاثیر حضور مواد سمی آنها در طبیعت بحرانی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. هر ساله هزاران ماهی، پرنده، خزنده و پستاندار تنها به دلیل حضور ناخواسته پلاستیک در محیط زندگی شان نابود می شوند. نباید حیات هیچ موجودی در اثر وجود پلاستیک در محیط به خطر بیفتد.

حقایقی تلخ از خطرات زیست محیطی و بهداشتی کیسه‌های پلاستیکی

– هنگامی که کیسه های پلاستیکی به عنوان زباله دور ریخته می شوند همراه با باد جابه جا شده و وارد رودخانه ها و کانال های آب می شوند، در نتیجه موجب گرفتگی كانال ها و نهرهاي آب و تجمع زباله هاي پلاستيكي مي گردند.

– بر اثر آلودگی حاصل از کیسه‌های پلاستیکی، سالانه هزاران جانور آبزی و بیش از یک میلیون پرنده در جهان تلف می‌شوند. کیسه های بلعیده شده حتی پس از مرگ جانوران و تجزیه آنها نیز سالم باقی می مانند، بنابراین دوباره پراکنده شده و از بین بردن حیاتی دیگر را ادامه می دهند

–  کیسه‌های پلاستیکی اغلب به صورت اشتباهی توسط حیوانات بلعیده شده و پس از انسداد معده آنها منجر به مرگشان می‌شوند. بسیاری پرندگان نیز به دلیل گیر افتادن داخل کیسه‌های پلاستیکی نمی‌توانند پرواز کنند.

–  وقتی کیسه‌های پلاستیکی در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند، پلاستیک موجود در آنها هرگز از بین نرفته و ذرات سمی آزاد شده از آنها وارد زنجیره غذایی می‌شود.

– بروز سرطان و بيماري هاي صعب العلاج به دليل استفاده نادرست از كيسه هاي پلاستيكي توسط شهروندان به خصوص در زمان خريد نان داغ و حمل آن با كيسه پلاستيكي

– ظروف يكبار مصرف پليمري و كيسه هاي پلاستيكي در صورت تماس با مايعات و مواد غذايي بالاي ۴۰ درجه ماده اي شيميايي به نام استايرن از خود خارج مي كنند كه موجب تلخي غذا شده و بيش از ۷۷ نوع بيماري سرطانزا را به همراه دارد.

– كم اشتهايي، عصبانيت و بروز بيماري هايي اعم از سرطان، جهش در زنان باردار و بيماريهاي ريوي و گوارشي از مهمترين تاثيرات استفاده از ظروف يكبار مصرف پلاستيكي است.اين مشكل براي كودكاني كه با اسباب بازي هاي پلاستيكي بازي مي كنند و بيشتر اوقات آنها را در دهان خود مي گذارند نيز حائز اهميت است.

– انتقال عوامل ميكروبي و پاتوژني در اثر جابه جايي كيسه هاي پلاستيكي دور ريخته شده

– افزايش جانوران موذي و حشرات از جمله موش و مگس به دليل حفظ رطوبت و مواد غذايي در زباله در اثر وجود مواد پليمري و كيسه هاي پلاستيكي.

– انتشار گازهاي خطرناك و آلودگي هوا ناشي از سوزاندن اين مواد.

– شرايط نامطلوب و غير بهداشتي بازيافت پلاستيك در كشور و ورود محصولات توليد شده از مواد بازيافتي به عنوان ظروف آشپزخانه يا بسته بندي مواد غذايي.

– براي تولید کیسه هاي پلاستيكي به صدها هزار بشکه آب و مواد شیمیایی سمی نیاز است که این اسیدها نیز به نوبه خود سبب تولید باران‌های اسیدی و آلودگی آب‌ها می‌شوند.

– همچنین مواد پلاستیکی و پلیمری به علت ساخته شدن از منابع نفتی و دارا بودن مواد با پایه نفتی و خاصیت تجزیه ناپذیری، در خاک باقی می مانند و به این ترتیب مواد شیمیایی آنها به تدریج از طریق خاک وارد زنجیره غذایی انسان می شود، بنابراین علاوه بر اثرات کیسه ها و ظروف پلاستیکی روی محیط زیست، آنچه حائز اهمیت است، سلامت انسان هاست، به خصوص اینکه امروزه مصرف بیش از حد و نابجا از این مواد، خطرات جبران ناپذیری را برای سلامت انسان به همراه دارد.
با تغییر الگو بلای جان محیط زیست را برطرف کنیم

پلاستیک‌ها با ماندگاری به طور متوسط ۳۰۰ سال، یک ماده تجزیه ناپذیر محسوب می شوند. این در حالیست که کیسه های تجزیه پذیر به طور متوسط از چند هفته الی یک سال تجزیه شده و به طبیعت برمی گردند.
تغییر الگو و کاهش مصرف کیسه ها، ظروف و محصولات یکبار مصرف پلاستیکی و به جای آنها استفاده از ظروف با پایه گیاهی (نشاسته ذرت، سیب زمینی و…) و نیز بازگشت به فرهنگ سنتی همچون استفاده از كيسه هاي پارچه ای برای خریدهای روزانه و ظروف ملامینی و چینی برای توزیع نذورات برخی از روش‌ها برای کاهش مصرف پلاستیک در زندگی روزمره است.

حذف ظروف یک‌بار مصرف تجزیه‌ناپذیر از چرخه خرید

برای اجرای این پروژه نیاز است که از مواد سازگار با محیط زیست با عنوان مواد تجزیه‌پذیر، استفاده شود که با توجه به شرایط اقلیمی ایران و موجود بودن همیشگی مواد اولیه گیاهی، تهیه ظروف یک‌بار مصرف تجزیه‌پذیر که ترکیبی از نشاسته ذرت، موم عسل، روغن گیاهی سلولز و فیبرهای گیاهی است، مشکل تامین مواد اولیه برای تولیدکننده داخلی و مصرف کننده را از بين مي برد.

استفاده از ظروف یک‌بار مصرف گیاهی که منشا اصلی آن را نشاسته ذرت یا گندم تشکیل می‌دهد، برای سلامتی بدن مفید است و عوارض آلرژیک و سرطان‌زایی ندارد و می‌تواند برای ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی و یا کاغذی تجزیه‌ناپذیر که به علت دارا بودن لایه‌ای از پلاستیک باعث از بین رفتن ویتامین‌ها و پروتئین‌ها و ورود مواد سمی به غذا می‌شود، جایگزین مناسبی باشد.
عاری بودن از هرگونه مواد مضر نفتی و آلاینده‌های شیمیایی از دیگر مزیت‌های این‌گونه ظروف مي باشد كه ظروف گیاهی یک‌بار مصرف، بدون هیچ‌گونه آثار تخریبی در محیط زیست و نیز سازگار بودن آن با طبیعت، را می‌توان پس از تجزیه به عنوان خوراک دام استفاده کرد.

* عضو انجمن دوستداران محيط زيست لارستان

- - , .
.