«شهيد چمران» اسطوره مقاومت و ايثار

انتشار در۳۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۲۶ ق.ظ سرویس:مطلب شما بدون دیدگاه 6 بازدید

«شهيد چمران» اسطوره مقاومت و ايثار

به مناسبت ۳۱ خردادماه سالگرد شهادت شهيد مصطفي چمران

احمد يوسف پور/ خنج: سخن گفتن از شهیدی با ابعاد گوناگون، از اسوه ای دلیر، از شیر بیشه های نبرد و عارف  شب های قیرگون از پدر یتیمان و دشمن سر سخت کافران از مرد تدبیر و عمل بسیار سخت بلکه محال و غیر ممکن است.

سخن گفتن از شهید دکتر مصطفی چمران، این مرد عمل و نه مرد سخن، این شاگرد مکتب امام علی (ع)، حسنین (ع) این مالک اشتر جنوب لبنان و حمزه ی کربلای خوزستان سخت و مشکل است، چرا که حتی  نمی توان تنها یکی از ابعاد وجودی این مرد جبهه و شهادت را آنگونه که شایسته است توصیف کرد، چه رسد به اینکه بتوان در این مختصر نوشته تمامی ابعاد شخصیتی این عالم فرزانه را به تصویر کشید.

آنچه در این نوشته آمده است مروری است سریع و اجمالی بر حیات کوتاه اما پراز حادثه و تلاش و کوشش، عشق و فداکاری شهید دکتر مصطفی چمران. امیدواریم که بتوانیم حق مطلب را ادا کرده و شرمنده این شهید بزرگوار و دیگر شهدای عزیز نباشیم.

دکتر مطفی چمران در ۱۸ اسفند سال ۱۳۱۱در شهر تهران متولد شدند. وی تحصیلات خود را در مدرسه انتصاریه، نزدیک پامنار آغاز کرده و در مدرسه دارالفنون و البرز دوره متوسطه را گذراندند ، در دانشگاه فنی دانشگاه تهران ادامه تحصیل دادند و در سال ۱۳۳۶در سن ۲۵ سالگی در رشته الکترومکانیک فارغ التحصیل شدند ویک سال به تدریس در دانشکده فنی پرداختند.

دکتر مصطفی چمران در سال ۱۳۷۷با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به آمریکا اعزام شدند و پس از تحقیقات علمی در جمع معروف ترین دانشمندان جهان در دانشگاه کالیفرنیا با ممتازترین درجه علمی موفق به اخذ دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما شدند.

حضور موثر و فعال شهید چمران در عرصه علمی باعث نشد که این بزرگوار از دروس قرآنی و معارف غافل شوند و از سن ۱۵سالگی در درس تفسیر قرآن مرحوم آیت الله طالقانی و همچنین درس فلسفه و منطق استاد شهید مرتضی مطهری و بعضی از اساتید دیگر شرکت کردند.

شهید چمران از اولین اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران بود و در مبارزات سیاسی دوران دکتر مصدق از مجلس چهارم تا ملی شدن صنعت نفت حضوری فعال و تاثیر گذار داشتند. بعد از کودتای ننگین ۲۸ مرداد سخت ترین مبارزات او علیه استبداد و استعمار شروع شد و تا زمان مهاجرت از ایران، بدون خستگی و با همه قدرت و توان خود علیه نظام طاغوتی شاه جنگید.

شهید چمران در زمان تحصیل ات خود در آمریکا نیز دست از مبارزه علیه شاه و نظام طاغوتی او برنداشت و با همکاری بعضی از دوستانش، برای اولین بار انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا را پایه گذاری کرد و از موسسین وفعالین این انجمن در کالیفرنیا بود که به دلیل این فعالیتهای دکتر چمران، بورس تحصیلی شاگرد ممتاز وی از سوی رژیم شاه قطع گردید. پس از قیام ۱۵خرداد۴۲شهید چمران به همراه به همراه بعضی از دوستان همفکر رهسپار مصر می شوند و به مدت دو سال، در زمان عبدالناصر، سخت ترین دوره های چریکی و جنگ های پارتیزانی و چریکی  را می آموزد و به عنوان بهترین شاگرد این دوره شناخته  می شود و فورا مسئولیت تعلیم چریکی مبارزان ایرانی برعهده او گذارده می شود.

بعد از وفات عبدالناصر، ایجاد پایگاه چریکی مستقل برای تعلیم مبارزان ایرانی، ضرورت پیدا می کند و به همین دلیل دکتر چمران رهسپار لبنان می شود تا چنین پایگاهی را به کمک و همراهی امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان تاسیس کند .شهید چمران  در لبنان جناح نظامی «امل» را بر اساس اصول و مبانی اسلامی  پایه گذاری می کند.

دکتر چمران با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران بعد از ۲۳سال هجرت به وطن باز می گردد و همه تجربیات انقلابی و علمی خود را در خدمت انقلاب می گذارد. خاموش و آرام ولی فعالانه و قاطعانه به سازندگی می پردازد و همه تلاش خود را صرف تربیت اولین گروه های پاسداران انقلاب در سعد آباد می کند. سپس در سمت معاونت نخست وزیر وقت در امور انقلاب شب و روز خود را به خطر می اندازد تا هرچه سریع تر موضوع کردستان که در آن زمان هر لحظه وخیم تر می شد را فیصله دهد، تا اینکه در موضوع «پاوه» قدرت ایمان و اراده آهنین و شجاعت و فداکاری او برهمگان ثابت شد. دکتر چمران پس از این فداکاری بزرگ که به پیروزی یزرگی ختم شد به تهران فراخوانده شد واز طرف رهبر انقلاب به وزارت دفاع منصوب شد و در پست جدید، برای تغییر و تحول ارتش از یک نظام طاغوتی به یک سلسله برنامه های وسیع و بنیادی دست زد که پاکسازی ارتش و پیاده کردن برنامه های اصلاحی از این قبیل بود .

دکتر چمران در اولین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی ، از سوی مردم تهران به نمایندگی انتخاب شد و تصمیم گرفت  در تدوین قوانین و نظام جدید انقلابی ، به خصوص در ارتش  حداکثر سعی و تلاش خود را انجام دهد . وی سپس به نمایندگی رهبر انقلاب اسلامی در شورای عالی دفاع منصوب شد و مامور شد تا به طور مرتب گزارش کار ارتش را ارائه دهد

یکی دیگر از کارهای ارزشمند شهید دکتر چمران ایحاد ستاد جنگ های نامنظم در خوزستان  بود . گروهی از رزمندگان داوطلب گرد ایشان جمع شدند و دکتر چمران با تربیت و سازماندهی آنان ستاد جنگ های نامنظم رادر اهواز تشکیل دادند که منشاء خدمات زیادی به رزمندگان شد .ایجاد واحد مهندسی فعال برای ستاد جنگ های نامنظم یکی ازاین برنامه ها بود که به کمک آن جاده های نظامی به سرعت در نقاط مختلف ساخته شد . از کارهای مهم و اساسی شهید چمران از همان روزهای اول ، ایجاد هماهنگی بین سپاه ، ارتش و نیروهای داوطلب مردمی بود که در منطقه جنگی حضور داشتند. بازده این حرکت و شیوه جنگ مردمی و هماهنگی کامل بین نیروهای موجود در منطقه، تاکتیک جدید جنگی بود که با درایت شهید چمران به وجود آمده بود چیزی که ابرقدرت ها هرگز فکر آن را نمی کردند .

پس از ناامیدی دشمن از تسخیر اهواز، صدام سخت به فتح سوسنگرد دل بسته بود ، به همین دلیل تانکهای ارتش صدام به مدت سه روز شهر سوسنگرد را محا صره کرده بودند . دکتر چمران که ازمحاصره تعدادی از یاران و رزمندگان شجاع خود در آن شهر سخت برآشفته بود با تلاش فراوان خود ارتش را آماده ساخت تا برای اولین بار دست به یک حمله خطرناک و حماسه ساز و نابرابر بزند و خود نیز نیروهای داوطلب مردمی را در کنار سپاه و ارتش سازماندهی کرد . شهید چمران پیشاپیش یارانش، به شوق کمک و دیدار برادران محاصره شده اش در سوسنگرد به سوی این شهر شتافت که در محاصره تانک های دشمن قرار گرفت. او شجاعانه و فداکارانه سایر رزمندگان را به سوی دیگری فرستاد تا نجات پیدا کنندو خود را به حلقه محاصره دشمن انداخت. که در این میان شهید چمران در قسمت پای چپ زخمی شدند . با پای زخمی به یک کامیون عراقی حمله برد . سربازان صدام که از یورش این شیرمرد هراسیده بودند از مهلکه گریختند و او به کمک جوانی که خود رابه وسط میدان رسانده بود به داخل کامیون نشست و با لبانی متبسم ، دیگران را نوید پیروزی می داد .پس از درمان شدنش در بیمارستان برای دیدار با امام امت و عرض گزارش عازم تهران شد . به حضور امام رسید و حوادثی را که اتفاق افتاده بودو همچنین به تشریح عملیات هایی که اتفاق افتاد پرداختند ودر ضمن پیشنهادات خود نیز خدمت امام ابراز داشتند.

دکتر چمران از سکون و عدم تحرکی که در جبهه ها وجود داشت همیشه رنج می برد و تلاش می کرد با ارائه پیشنهادات و برنامه های ابتکاری حرکتی به وجود آورد و اغلب این حرکات را توسط رزمندگان جان برکف و شجاع ستاد را عملی می ساخت . در سی ام خرداد ماه سال شصت ، در جلسه شورایعالی دفاع در اهواز از عدم تحرک و سکون نیروها انتقاد کردندو پیشنهادات نظامی خود را از جمله حمله به بستان را ارائه دادند. این آخرین جلسه شورایعالی دفاع بود که شهید چمران در آن حضور داشتند .

در سحرگاه سی ویکم خردادماه شصت ، ایرج رستمی فرمانده منطقه دهلاویه به شهادت رسیدند و شهید چمران به شدت از این حادثه افسرده وناراحت بودند. شهید چمران یکی دیگر از فرماندهانش را احضار کرد و خود اورا به جبهه برد تا در دهلاویه به جای رستمی معرفی کند . دکتر چمران شب قبل در آخرین جلسه مشورتی ستاد یارانش رابا وصایای بی سابقه ای نصیحت کرده بود . شهید چمران به طرف سوسنگرد به راه افتاد ، همه رزمندگان را در کانالی پشت دهلاویه جمع کرد و برای همرزمانش سخنرانی کرد و آن ها را پند و اندرز داد .سخنانش که تمام شد با همه رزمندگان خداحافظی کرد و به همه سنگرها سرکشی کردندو در خط مقدم در نزدیک ترین نقطه به دشمن در پشت خاکریزی ایستادندو به رزمندگان تاکید کردند که از این نقطه که اوهست دیگر کسی جلوتر نرود، چون دشمن به خوبی با چشم غیر مسلح دیده می شد و مطمئنا دشمن نیز آن ها را به خوبی می دید.

آتش خمپاره دشمن که از اولین ساعات بامداد شروع شده بود ، باریدن گرفت و دکتر چمران دستور دادند تا رزمندگان به سرعت از کنارش متفرق شوند و از او فاصله گیرند . در آن لحظه با اصابت یکی از خمپاره های صدامیان ، یکی از نمونه های کامل انسانی که مایه مباهات خلقت است ، یکی از شاگردان متواضع حضرت علی (ع) و حضرت امام حسین (ع) ، یکی از عارفان سالک راه حق و حقیقت و یکی از ارزشمندترین انسان های علی گونه زمان ما و یکیاز یارانباوفای امام خمینی(ره)از دیار ما رخت بربست و به ملکوت اعلی پیوست . از شهادت انسان ساز سردار پرافتخار اسلام ، این فرزند هجرت و جهاد و شهادت و اسوه حرکت و مقاومت، نه تنها مردم اهواز و خوزستان بلکه امت مسلمان ایران و شیعیان لبنانغرق در حسرت و ماتم شدند .

این چنین زندگی سراسر تلاش و مبارزه خالصانه و عارفانه شهید چمران آغاز شد و این چنین در کربلای خوزستان در جهاد و نبرد علیه باطل، حسین گونه به خاک شهادت افتاد و به ملکوت اعلی عروج کد وبه آرزوی دیرین خود که شهادت عاشقانه در راه خدا بود ، نایل گشت . خدایش رحمت کند و او رابا حسین(ع) و شهدای کربلا محشور گرداند .

حال پرسش اینجاست که ما پس از چمران و چمران ها چه کردیم تا چه اندازه توانستیم به پیام این افلاکیان زمین توجه کنیم و آن را در سطح جامعه تسری بخشیم . آیا توانسته ایم راه این بزرگواران را ادامه بدهیم  و اندیشه وآرزوی آنها را برآورده کنیم . این ها سوالاتی است که هر کدام از ما با وجدان خود به آنها با صداقت جواب دهیم .