استفاده از «آب خاکستری» راه حلی برای بحران کم آبی لارستان

انتشار در۱۸ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۷:۰۱ ب.ظ سرویس:مطلب شما بدون دیدگاه 8 بازدید

استفاده از «آب خاکستری» راه حلی برای بحران کم آبی لارستان

حجت دهقاني/ دهكويه: آب منشا حیات و رونق زندگی است. جمعیت اندک انسان ها در گذشته شاید برای به دست آوردن این ماده حیاتی مشکل چندانی نداشت ولی امروزه با افزایش جمعیت و توسعه صنایع، این ماده حیاتی به وفور و آسانی در اختیار بشر کنونی قرار نمی گیرد.

از طرف دیگر منابع آبی به مقدار یکسان در همه نقاط جهان توزیع نشده است؛ لذا در برخی کشورها ازدیاد آب و در برخی کشورها کمبود آن مانعی بر سر راه توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی محسوب می شود. سازمان ملل متحد روز جهانی آب در مارس ۲۰۰۵ را شروع یک دهه جدید برای فعالیت در بخش آب عنوان کرد و به همین دلیل سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ را به عنوان دهه آب با شعار «آب برای زنده ماندن» نامگذاری نمود؛ چون با توجه به رشد میزان مصرف فعلی آب و همچنین کاهش منابع آبی و عدم توفیق در ایجاد منابع آبی جدید، بی شک دهه آینده بحرانی با شدت و تهدید جدیدتری را در جهان شاهد خواهیم بود. کشور ما ایران نیز از این جهت مستثنی نیست و حتی با توجه به شاخص هایی که ما در کشورمان داریم، وضعیت نامطلوب تر و حتی بحرانی تر از آن چیزی است که در دنیا مطرح است.

بر اساس بررسی های به عمل آمده، میانگین آب مصرفی سرانه جهان (صنعتی، کشاورزی، آشامیدنی) در حدود ۵۸۰ متر مکعب برای هر نفر در سال است، متاسفانه این رقم در ایران که با کمبود منابع آب مواجه است، ۱۳۰۰ متر مکعب در سال می باشد. این امر بیانگر اتلاف و اسراف بیش از حد این منابع حیاتی است. مقدار مصرف سرانه آب لوله کشی آشامیدنی در شهرهای ایران، در حدود ۱۴۲ متر مکعب در سال می باشد که از مصرف سرانه برخی از کشورهای اروپایی پرآب، مانند اتریش (۱۰ متر مکعب در سال) و بلژیک (۱۰۵ متر مکعب در سال) بیشتر است. یکی از دلایل این موضوع می تواند استفاده از آب آشامیدنی تصفیه شده برای شستشوی اتومبیل، حیاط، آبیاری باغچه ها، استحمام، لباسشویی، ظرفشویی و… باشد؛ در حالی که در اکثر کشورها، آب آشامیدنی از آبی که به سایر مصارف می رسد، جداست.

تاکنون راههاي زیادي براي مواجه با پدیده کمبود آب بررسی و پیشنهاد شده است؛ مانند ساخت سدها، تغذیه آبخوانها با فاضلاب و… اما شاید پروژه ها و مطالعات دقیق و کاربردی زیادی در مورد مدیریت مصرف صورت نگرفته است. با توجه به وضعیت آب موجود در کشورها، یکی از راه هایی که مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند هم باعث توسعه کشاورزی و هم رفع مشکل کمبود آب شود، استفاده مجدد از آبهای بازیافتی است.

آب خاکستری به عنوان یک گزینه مناسب، امروز مورد توجه مدیران شهری و طراحان ساختمان ها قرار گرفته است. آب خاکستری شامل آب استفاده شده در منازل (به غیر از توالت ها) می باشد که می تواند شامل آب دستشویی، حمام، لباسشویی، ظرفشویی و… باشد.

ما در حال حاضر بیش از حد نیاز آب را تا کیفیت شرب تصفیه می کنیم. آب استفاده شده جهت سرویس های بهداشتی، آبیاری فضای سبز و بسیاری مصارف دیگر، کیفیت آب شرب را نیاز ندارند و هزینه بیهوده ای را به تامین کننده و مصرف کننده تحمیل می کنند. پروژه آب خاکستري یکی از روش هایی است که توسط سازمان هاي بین المللی در جهت کنترل مصرف و مدیریت تقاضا مخصوصا براي جوامع کوچک و روستایی پیشنهاد شده است. لبنان یکی از این کشورها می باشد که به تازگی از این روش براي مبارزه با کم آبی استفاده کرده است. انتظار می رود طی سال های آتی شهرهای جنوبی ایران مانند لارستان و جهرم نیز استفاده از این گونه آب ها را مورد توجه قرار دهند.