در لارستان جرايم خشن نداريم/ غالب زندانيان ما بين ۲۰ تا ۳۰ سال سن دارند/ تعداد زندانيان امسال ۲۰ درصد بيشتر شده است

انتشار در۲۱ دی ۱۳۹۴ ساعت ۱۲:۵۸ ب.ظ سرویس:عناوین اصلی بدون دیدگاه 23 بازدید

گفت و گو با «شكرالله آسيايي» مسئول زندان لارستان:‌

در لارستان جرايم خشن نداريم/ غالب زندانيان ما بين ۲۰ تا ۳۰ سال سن دارند/ تعداد زندانيان امسال ۲۰ درصد بيشتر شده است

منيره جهان بين و مرضيه شمس: اصلا فكر نمي كرديم گفت و گو با مسئول زندان يك شهرستان اينقدر جذاب و صميمي باشد! اصلا راستش را بخواهيد از امكان انجام اين گفت و گو هم زيا دمطمئن نبوديم. مقدمات اين گفت و گو را دوست عزيزمان خانم عشرت جهانديده فراهم كرد و همين فرصتي بود تا دغدغه هاي مسئول نهادي را بشنويم كه هم مقتدر است و هم صميمي و اخلاق گرا و تحصيلكرده. بيشتر از اين توضيح نمي دهيم و شما را به خواندن اين گفت و گو دعوت مي كنيم:

***

جناب آسیایی، اگر مایل باشید از بیوگرافی و سوابق تحصیلی و شغلی شما شروع کنیم.

بنده ۱۷ سال سابقه مدیریت و ریاست اداره زندان و حدود ۱۹ سال هم سابقه خدمت دارم و از شهریور ۹۲ رئیس اداره زندان لارستان هستم. در حال حاضر هم در رشته کارشناسی ارشد حقوق عمومی تحصيل مي كنم.

لطفا در مورد وضعیت زندان لارستان از لحاظ تعداد و انواع جرایمی که وجود دارد، بگویید.

اکنون در زندان لارستان بیش از ظرفیتی که داریم، زندانی نگهداری می شود. به این دلیل که ساخت زندان تقریبا به ۳۰ سال پیش بر می­گردد و جمعیت کیفری ماهم نسبت به قبل بیشتر شده. ولی با توجه به پروژه زندان جدیدی که در حال ساخت است و بیشتر از ۹۵ درصد آن آماده شده، امیدواریم در سال جاری افتتاح و مشکل فضا و مکان هم به زودی حل شود.

در زندان جدید بند نسوان و نوجوان هم تعبیه شده. البته اکنون هم بند جدا داریم ولی مستقل نیست که این مشکل هم در بند جدید همراه با امکانات فرهنگی و خدمات دیگر حل خواهد شد.

آیا بندی که برای نوجوانان اختصاص داده شده از زندان جدا و چیزی شبیه کانون اصلاح و تربیت تعبیه شده است؟

خیر. کانون اصلاح و تربیت فقط در مراکز استان هاست. بند نوجوان زندانیان بین ۱۸ تا ۲۳ در هر زندان به طور جداگانه نگه داری می شوند.

وضعیت زندانیان از لحاظ سرویس دهی و امکانات فرهنگی و رفاهی که در اختیار دارند به چه صورت است؟ آیا آموزشی هم می بینند؟

با توجه به فضای محدود زندان کنونی، آموزش ها فقط در حد کلاس های احکام و قرآن و فرهنگی است. از لحاظ امکانات هم هر اتاق تلویزیون و آنتن دیجیتال برای استفاده از شبکه های تلویزیونی را داراست. همینطور ویدئو سی دی برای پخش فیلم در هر اتاق وجود دارد.

در حال حاضر در سطح شهر کدام ارگان ها با شما همکاری دارند؟

بیشترین ارگانی که وابسته به آن هستیم و همکاری می کنیم، دستگاه های قضایی و دادگستری است. ولی ارگان های دیگر هم به صورت محدود مانند کمیته امداد و سازمان های تبلیغات با ما همکاری می کنند.

انجمن های خیریه مردمی و NGOها که نمونه ای از آن را هرساله برای زندانیانی که جرایم مادی و غیرعمد دارند، در جشن گلریزان شاهدیم، فعاليت مي كنند. همکاری آن ها با شما به چه صورت است؟

بیشترین همکاری در همان جشن گلریزان و از طریق جمع آوری کمک های نقدی است. و این کمک ها به دلیل اینکه محدود می باشد، مستقیما به زندانیان نمی رسد. بلکه آن ها را به ستاد دیه استان واریز می کنیم و آن ستاد مبلغی چند برابر در قالب وام های بدون بهره طویل المدت و یا بلاعوض به زندان لارستان اختصاص می دهد. برای مثال، سال قبل ۶۳۱ میلیون تومان یه صورت وام و حدود ۳۳۰ میلیون تومان به صورت کمک بلاعوض از طریق ستاد دیه دریافت کردیم. در صورتی که مبلغ واریزی جشن گلریزان بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان نبوده است.

این گروه چه مدت است که با اداره زندان همکاری می کند؟ آیا فعالیتشان در حد همین جشن گلریزان است؟

مجری اصلی جشن گلریزان انجمن حمایت از زندانیان لارستان است و این انجمن سابقه ای سی ساله دارد.

اکثرا در چه زمینه ای فعالیت می کنند؟

در بعضی موارد مثل مناسبت های ماه مهر یا عید، سبدهای کالا و یا البسه به زندانیان نیازمند توسط مددکار و مسئول زندان شناسایی و به آنها کمک می شود.

در رابطه با خانواده های زندانیان چطور؟

در واقع همین موارد، کمک به خانواده هایشان است و سبد کالا اعم از مواد غذایی و البسه به آن ها تعلق می گیرد. البته این کمک ها موردی است و در موارد خاص هم کمک زیادی می شود. مانند کارت های هدیه ای که داده می شود و سالانه بیش از کمک هایی است که در جشن گلریزان انجام می دهند.

در این بین مشاوره ها و راه های درمانی که برای زندانیان صورت می گیرد، چه از لحاظ فیزیکی و چه رفتاری و روحی به چه شکل است؟

زندان یک کیلینیک درمانی هم دارد که دارای یک روانشناس، پزشک و پرستار می باشد و مشکلات روانی و بهداشتی زندانیان را رفع می کنند. ما برای ترک اعتیاد، متادون درمانی هم داریم که زیر نظر کیلینیک مثلثی زندان دقیقا برابر با پروتکلی است که برای درمان متادون صادر شده، انجام می شود.

عمده جرایمی که زندانيان لارستان مرتكب مي شوند چیست؟

عمده جرایم نه تنها در لار که در کل کشور، مواد مخدر است.

ما شنیده ایم که لار ترانزیت مواد مخدر است و در واقع از جاده لارستان به عنوان یک شاهراه موادمخدرنام برده می شود.

ببینید به این شکل نیست که فقط لار این وضعیت را داشته باشد. هر شهری که در مسیر شهرهای مرزی کشور باشد، ترانزیت می شود. حوزه بندرعباس هم یکی از شهرهای مرزی است که یک راه آن از لار می گذرد. به همین دلیل موادی که از شهرهای مرزی و استان های همجوار حمل می شود، قاعدتا از لار می گذرند.

چرا با وجود اینکه لار پلیس راه دارد و بعضا در مواقع مختلف بنا به وظیفه ای که دارند، رسیدگی زیادی هم صورت می گیرد، با این حال باز هم شاهد افزایش حمل این مواد در منطقه هستیم؟

اولا، اینکه وظیفه پلیس راه برخورد با مواد مخدر نیست. ما باید ایستگاه بازرسی مصوب داشته باشیم. حتی نیروهای انتظامی، بسیج و سپاه که برای این کار بسیج شده اند هم ایستگاه های بازرسی موقت در مکان های مختلف می زنند، ولی باید ایستگاه گشت مصوب دایر شود و قرار شده است طبق تصمیمی که در آخرین جلسه شورای تامین اداری گرفته شده، این ایستگاه بازرسی مصوب هم دایر شود که هنوز انجام نشده است.

دوما، ترفندهایی که قاچاقچیان استفاده مي كنند خیلی متفاوت است و بدینگونه نیست که همه ماشین هاي حمل مواد مخدر، شناسایی شوند.

متاسفانه اخیرا معضل مواد مخدر در لارستان زیاد شده است و سن مصرف مواد هم پایین آمده. نظر شما در این باره چیست؟

من اطلاع آماری دقیقی ندارم که این موضوع را تایید کنم. ولی خطراتی که در مواد مخدر صنعتی است، به مراتب بیشتر از مواد مخدرهای سنتی است که متاسفانه مصرف اینگونه مواد هم بیشتر شده است و اکثر مصرف کنندگان به سمت مواد مخدر صنعتی رفته اند که واقعا فاجعه ساز است و دلیل آن هم برای دسترسی آسان و حمل آسان و راحت آن است.

میانگین سنی شما در زندان چگونه است؟

ما از سن بالای ۱۸ سال تا ۷۰ سال داریم. ولی عمده زندانیان بین ۲۰ تا ۳۰ سال دارند.

آیا در این دو سالی که در لار بودید میانگین سنی تغییری هم کرده است؟

تغییر خاصی نداشته و خیلی از مجرمین هم تکراری و از هر طیفی هستند.

طیف تحصیلکرده هم دارید؟

بله، ولی خیلی کم و جرایمشان هم جرایم خشن و مواد مخدر نیست. بیشتر جرایم بدهی مالی و غیرعمد است.

پس بیشتر طیف مواد مخدر از قشر ضعیف هستند؟

بله. قشر ضعیف و از نظر سوادی هم قوی نیستند و فقر مالی، اقتصادی و فرهنگی دارند.

اعتقاد شما نسبت به اینکه ممکن است بعضی افراد در زندان ساخته شوند و یک سری برنامه ها درتغییر هویت زندگی شان موثر باشد، چیست؟

من کاملا اعتقاد قلبی به این موضوع دارم و مطمئنا فعالیت هایی در جهت اصلاح و تربیت زندانیان موثر بوده است. بسیاری از آن ها با یکبار زندان آمدن مسیر زندگی شان عوض می شود و بعدها انسان موفقی می شوند. حتی ممکن است بعدها به سراغ ما هم بیایند و ارتباط برقرار کنند. یکی از رسالت سازمان هم همین اصلاح و تربیت زندانیان است و قطعا اعتقاد داریم و نتیجه هم داده است.

در مورد وضعیت ظرفیت بیش از حد زندانیان نسبت به فضا و امکاناتشان، از چه مدت این افزایش وجود داشته است؟

در سال جاری افزایش آماری ۲۰ درصدی عجیبی نه فقط در لار که در کل کشور و در همه جرایم داشته ایم و همه هم تلاش می کند که آمار زندانیان پایین بیاید که بیشتر با فرهنگ سازی، حذف مجازات زندانی از جرایم پیش پا افتاده و حبس های جایگزین صورت می گیرد، که در این حبس ها موردی بود که با یادگیری شغلی مانند مکانیکی، جایگزین حبسش شده است و یا دانش آموزی که مرتکب جرم شده بود و مجبور به اخذ دیپلم شد و مجازات های دیگر که جایگزین حبس می شود. حتی کار در شهرداری، که دیده شده زندانی موظف بود یک سال به طور رایگان در شهرداری مشغول باشد و مورد هایی مانند زندانی های رأی باز داریم که بیرون از زندان مشغول به کار هستند و فقط روزانه باید خودشان را به اداره زندان معرفی کنند. الان جمعیت کثیری از آن ها مشغول به کار هستند و ما با بخش های دیگر قرارداد می بندیم و بابت آن ها ماهیانه حقوق دریافت می کنیم که ۷۰ درصد آن به خانواده زندانی، ۲۵ درصد برای فعالیت و هزینه های روزمره خودشان و ۵ درصد هم به بیمه حوادث تعلق می گیرد. حداقل حقوق دریافتی شان هم ماهیانه ۳۳۰ هزار تومان است.

به نظر می رسد اکثر جرم هایی که اتفاق می افتد از سر ناآگاهی افراد است و خیلی از مردم این موارد را جرم نمی دانند. من فکر می کنم زندان یا دستگاه های قضایی باید اطلاع رسانی را جدی تر دنبال کنند.

قبول داریم که بعضی از جرایم از روی ناآگاهی انجام می گیرد. ولی اکثرا اینگونه نیست. مثلا کسی که مواد مخدر را حمل می کند دقیقا می داند که جرم است یا کسی که سرقت می کند می داند که دارد جرم مرتکب می شود.

ولی بهتر نبود رابطه نهادهایی مثل اداره زندان با سازمان صدا و سیما و مراکز اطلاع رسانی بیشتر بود؟ رسانه هاي ما در شهرستان محدود به چند سایت، روزنامه و یک دفتر خبری است. شاید باید این ارتباط بیشتر باشد.

ببینید، خود خبرنگاران، مردم و خیرین به دلیل تصوری که از زندان دارند، بیشتر علاقه مند هستند که در کارهای دیگر وارد شوند و حاضر نیستند با زندان همکاری کنند ولی اگر یکبار اتفاقی گذرشان به زندان بیفتد، مانند مواردی مثل تصادف، دیگر حاضر نیستند به جز زندان به جای دیگری کمک کنند. خیلی ها هم به دلیل همین تصورات و اینکه مردم آگاهی ندارند، مورد پذیرش و استقبال کمی از مردم قرار می گیریم.

شاید اگر این اطلاع رسانی به گونه ای بود که مشخص شود اکثر زندانیان به دلیل فقر فرهنگی و بی سوادی مرتكب جرم شده اند، نگاه افكار عمومي نيز نسبت به آنها عوض مي شد.

ببینید، فقر فرهنگی و اقتصادی در جرایم دخیل است ولی بعضی از جرایم به قدری زشت و خشن اند که نمی توانیم از آنها بگذريم.

زندانیان چگونه مشکلاتشان را با شما در میان می گذارند؟

ما اعتقاد داریم زندانی که در بند است، در واقع خانواده اش است که زندانی شده است. کسی که خودش اینجاست، طبق وظایف سازمان امکاناتی در اختیارش قرار می گیرد و نیازهای بهداشتی و خدمات اولیه آن ها را رفع می کنیم. ولی خانواده هایشان هستند که در تنگنا قرار می گیرند.

ما مراکز مراقبت بعد از خروج داریم. یعنی یک زندانی بعد از خروج به این مرکز مراجعه می کند و می تواند از وام های خرید خودرو که بدون سود است و حتی وام اشتغال جهت راه اندازی مغازه دریافت کند.

در زمینه شغلی که فرمودید این زندانیان بعد از خروج در انتخاب شغل بر اساس سوء سابقه اي كه پيدا كرده اند چه وضعيتي دارند؟

ما یک سری آموزش هایی در زندان داریم. با سازمان فنی و حرفه ای هم قرارداد داریم و کلاس هایی مانند آموزش نقاشی ساختمان، مکانیکی و تعمیرات ماشین و صنایع دستی و… برگزار می کنیم. بسیاری از آن ها گواهینامه می گیرند و بعد از خروج از طریق همین گواهینامه ها وام خوداشتغالی دریافت می کنند. با توجه به نوع جرم ومیزان ماندگاری در زندان درخواست هایی به اداره فنی وحرفه ای جهت برگزاری کلاس می دهیم. حتی خانواده ها برابر قراردادی که با کمیته امداد داریم، اگر همسر زندانیان بخواهند شغلی داشته باشند، معرفی می کنیم و وام های بدون بهره برای ایجاد شغل به آن ها تعلق می گیرد. نمونه آن خانمی بود که درخواست آرایشگری کرد و وام گرفت و الان هم آرایشگری می کند و هزینه زندگی اش را تامین می کند. ما همین موارد را که می بینیم خستگی از تنمان در می آورد.

خانواده ها هم بعد از آزادی به مراکز مراقبت بعد از خروج مراجعه می کنند. در حین حبس هم به ما و انجمن مراجعه می کنند. کمک ها هم همیشه مادی نیست. حتی کمک های حمایتی برای فرزندان آنها هم صورت می گیرد.

چه کمک هایی منظورتان است؟

مثلا برای ثبت نام مدرسه فرزندانشان معرفی نامه ای برای کسر هزینه تحصیلی شان ارسال می کنیم.

مراکز مراقبت بعد از خروجی که گفتید کجا است؟

در مراکز استان هاست. در مرکز هر استان اداره کل مراقبت بعد از خروج داریم و با ارائه معرفی نامه ای از زندان های تابعه به آنجا مراجعه می کنند.

به عنوان پرسش پاياني بفرماييد وضعيت جرايم در لارستان را چونه ارزيابي مي كنيد؟

اصولا لارستان شهرستان خشنی نیست و جرایم خشن نداریم و مردم لارستان، مردمانی بسیار معتقد هستند، و یکی از دلایل آرام بودن شهرستان هم پایبندی مردم به اصول اخلاقی می باشد و لازم می دانم که از مردم خوب و نجیب لارستان قدردانی كنم.

- - , .