تحلیل و نقد ماده ۸۷۳ قانون مدنی

بابک خسروی نیا
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد لارستان
چکیده
اندیشکده روابط بین الملل: مادّة ۸۷۳ ق.م.، حکمی را مبنی بر عدم توارث بین افرادی که تاریخ فوتشان مجهول است، بیان کرده است. می توان با بررسی مدارک و مستندات این حکم، اعم از قواعد اصول فقه و آرای فقها و روایات، به تجزیه و تحلیل و نقد این مادّة قانونی پرداخت؛ چرا که با تعمّق بیشتر و بررسی مبانی قوانین می توان آنها را طوری اصلاح کرد که با هدف علم حقوق، یعنی ایجاد عدالت و اعطای حق به ذی حق، بیشتر متناسب باشد. این مقاله این امر را پی می گیرد. در پایان، راه حلّ اصلاح این مادّة قانونی با تکیه بر مبانی اصولی و نظر برخی از فقهای متقدّم و متأخّر ارائه گردیده است.
کلید واژگان: مادّة ۸۷۳ ق.م.، ارث، اصل تأخر حادث، اصلاح.
طرح مسئله
مادّة ۸۷۳ قانون مدنی، دربارة ارث افرادی است که تاریخ فوتشان مجهول است و قانونگذار در صدر این مادّه، بنا را بر عدم توارث این افراد قرار داده و در ذیل آن، دو مورد، یعنی غرقی و مهدوم علیهم را مستثنا کرده است.
با توجّه به اینکه جلد نخست قانون مدنی در سال ۱۳۰۷ ش. با لحاظ نظر مشهور فقها تنظیم شده است و تا زمان حاضر، مدّت زیادی از تصویب این قانون می گذرد، به نظر می رسد در برخی از مواد قانون مدنی، تجدید نظر و اصلاحاتی انجام شود به خصوص که فقهای معاصر نظریه های جدیدی را در بعضی مسائل فقهی که مناسب با زمان نیز است، ارائه کرده اند. با مطالعه و بررسی مادّة ۸۷۳ قانون مدنی، به نظر می رسد این مادّة قانونی، دارای نقص باشد و باید به گونه ای اصلاح شود که با هدف حقوق که همان عدالت و اعطای حقوق افراد است، سازگار باشد و از جهتی، نظر فقهای معاصر نیز لحاظ شده باشد.
در ...

[ مشاهده متن کامل تحلیل و نقد ماده ۸۷۳ قانون مدنی در پرتال اندیشکده روابط بین الملل ]